بررسی انواع مضامین پایداری در بخش حماسی شاهنامۀ فردوسی

ادبیّات پایداری، روایتگر داستان مقاومت ملت­هایی است که خاک و اعتقاداتشان مورد تجاوز بیگانگان قرار گرفته است و در این میان، آثاری که بیانگر رشادت­های این قوم است، مشحون است از مضامینی پایداری که می­تواند بسته به فرهنگ آن قوم،  در اشکال مختلفی ظهور کند. در ایران، شاهنامۀ فردوسی به عنوان نخستین منظومۀ پایداری ایرانیان، بیانگر رابطه­ای معنادار میان حماسه­های خود و مضامین ادبیّات پایداری است که این مضامین در آن، به سه شکل: مختص، مشترک و تطبیقی پدیدار گشته است؛ مضامین مشترکی چون: میهن­دوستی، دعوت به اتحاد و هم­دلی، ترسیم چهرۀ رنج­کشیدۀ مردم و... و مضامین مختصّی چون: تنها جنگیدن، پای­بندی به نام، رزم­افزاری، احترام به کشتگان دشمن و همچنین مضامین تطبیقی­ای نظیر: ستایش آزادی در قالب ستایش آزادگان، دعوت به مبارزه از سران به جای دعوت از عموم مردم و ... که در این میان، مضامین مشترک که شامل مضامین شاخص و ثابت ادبیات پایداری در میان تمامی ملت­هاست، نسبت به سایر مضامین، از بسامد بیشتری برخوردار است. این مقاله به روش تحلیل محتوا با هدف اثبات وجود پیشینۀ ادب پایداری در ایران، با بیان مضامین مختلف ادبیات پایداری در بخش حماسی شاهنامۀ فردوسی، آن را به‌عنوان اثری جامع از منظر ادبیات پایداری معرفی نموده است.